Nieuws
Wie begin 2025 naar de arbeidsmarkt kijkt, ziet een patroon dat inmiddels vertrouwd aandoet: personeelstekort blijft de norm. Volgens het CBS stonden er in het tweede kwartaal 101 vacatures open per 100 werklozen. Met andere woorden: er zijn nauwelijks genoeg werkzoekenden om de openstaande functies te vullen. De werkloosheid ligt rond de 3,8%, oftewel zo’n 380 duizend mensen. Dat aantal lijkt bescheiden, maar voor werkgevers betekent het nog altijd een taaie zoektocht naar nieuw talent. Het aantal banen en vacatures daalde licht in het eerste kwartaal, maar van echte verlichting is nauwelijks sprake.
Het Centraal Planbureau schetst voor de komende jaren een beeld van gematigde economische groei. De personeelskrapte wordt daar echter niet mee opgelost. Sterker nog, structurele trends zoals de vergrijzing, de digitalisering en de energietransitie vergroten juist de druk. Bedrijven moeten rekening houden met hogere wervingskosten, langer openstaande vacatures en een sterkere focus op het behouden van mensen die al in dienst zijn. Productiviteit per werknemer en slimme organisatievormen worden cruciaal.
De Nederlandse arbeidsmarkt heeft zijn eigen kenmerken. Een daarvan is het hoge aandeel parttimebanen: eind 2024 werkte bijna 39% van de beroepsbevolking in deeltijd (Eurostat). Daarbovenop wint het idee van een vierdaagse werkweek aan populariteit. En het hybride werken is niet meer weg te denken. Meer dan de helft van de werkenden werkte in 2023 regelmatig thuis, het hoogste percentage in de EU. Voor werknemers levert dit flexibiliteit op, maar werkgevers moeten hun manier van organiseren aanpassen aan die nieuwe realiteit.
De wetgeving verandert eveneens. Sinds 1 januari 2024 geldt een minimumuurloon, wat gevolgen heeft voor roosters en contractvormen. Voor expats is de 30%-regeling ingeperkt: vanaf 1 januari 2025 vervalt de mogelijkheid om te kiezen voor partiële buitenlandse belastingplicht bij nieuwe gevallen. En het pensioenstelsel wordt hervormd. De Wet toekomst pensioenen (Wtp), sinds 2023 van kracht, vraagt werkgevers om hun medewerkers zorgvuldig te informeren en te begeleiden bij de overgang naar het nieuwe systeem.
Niet elke regio kampt met dezelfde uitdagingen. In de Randstad drukken tekorten vooral op sectoren zoals zorg, onderwijs en logistiek. In Brainport Eindhoven ligt de nadruk op hoogopgeleide technici. Daar verwacht men de komende 25 jaar zo’n 115.000 extra banen. Toch kan de groei stokken, onder meer door een gebrek aan betaalbare woningen en een dalende instroom van internationale kennismigranten.
Nieuwe technologie zet de arbeidsmarkt op zijn kop. Kunstmatige intelligentie neemt routinetaken over, maar schept tegelijk vraag naar nieuwe vaardigheden: digitaal inzicht, analytisch vermogen en creativiteit. Bedrijven moeten overstappen op skill-based hiring en medewerkers de kans geven zich voortdurend te ontwikkelen. Voor werknemers betekent dit dat leren een blijvend onderdeel van hun loopbaan wordt.
Voor werkgevers draait het om een sterker Employee Value Proposition: aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, flexibiliteit, aandacht voor werk-privébalans en groeimogelijkheden. Voor werknemers liggen de kansen vooral in de sectoren met structurele tekorten. Maar diploma’s alleen zijn niet meer doorslaggevend; aantoonbare vaardigheden worden steeds belangrijker.
De arbeidsmarkt in 2025 vraagt om méér dan korte termijnoplossingen. De uitdaging ligt in het herontwerpen van hoe we arbeid organiseren: slimmer, productiever en toekomstbestendig. Dat betekent investeren in technologie, scholing en regionale samenwerking. Alleen zo kan Nederland concurrerend blijven én zorgen voor een duurzame arbeidsmarkt die werknemers perspectief biedt.